Schotland is een bestemming die op de bucketlist van veel mensen staat. Tenminste eenmaal in je leven moet je de bijna hartverscheurend mooie Schotse Hooglanden hebben gezien, toch? Plus de vele kastelen, rustieke stadjes, uitgestrekte meren en af en toe een slokje van de lokale whisky. Veel mensen kiezen Edinburgh als het startpunt van een roadtrip met een huurauto, niet in de laatste plaats omdat bij die stad het grootste vliegveld van Schotland ligt. Maar wist je dat Glasgow Airport ook prima verbindingen heeft? En Glasgow is sowieso een handiger vertrekpunt als je vooral de ruige westelijke kusten van Schotland wilt ontdekken.
Edinburgh heeft de naam als stad van kunst en cultuur, maar vlak Glasgow niet uit. De stad heeft zich succesvol ontdaan van de grauwsluier die er tot in de jaren negentig van de vorige eeuw overheen hing. Glasgow is nu een mooi opgeknapte stad, waar je prachtige architectuur vindt, leuke musea en er is altijd live muziek te beluisteren, in welk genre dan ook. Het is een levendige stad, die het verdient om meerdere dagen te verkennen. En om de lokale humor te leren kennen, die het duidelijkst tot uiting komt bij het standbeeld van de Duke of Wellington voor de Gallery of Modern Art. Al decennialang zetten anonieme inwoners een verkeerskegel op zijn hoofd en toen het stadsbestuur de sokkel wilde verhogen om dit tegen te gaan, was het protest zo luid dat er maar van werd afgezien. Inmiddels staat de Duke mét kegel op promotiemateriaal van de stad!
Het Riverside Museum is een tikje rommelig, maar het heeft dan ook een enorme collectie antieke vervoersmiddelen: fietsen, brommers, motoren, oldtimers, treinen, trams en zelfs een stoomlocomotief. De Kelvingrove Art Gallery & Museum heeft niet alleen een mooie collectie, maar is ook gevestigd in een schitterend gebouw, van buiten en van binnen. Veel voorheen grauwe muren in Glasgow zijn opgefleurd met schilderingen en er is zelfs een heuse Mural Trail.
Kan een drukke verkeersweg ook heel mooi zijn? Nou en of! Hét voorbeeld in Schotland is de A82. Dat is de enige verbinding tussen Glasgow en Fort William (en daardoor druk), maar voert langs ongelooflijk mooie landschappen. Dat begint al even ten noorden van Glasgow, waar de weg langs Loch Lomond loopt. Het Nationale Park eromheen omvat veel meer dan alleen dat langgerekte meer: niet minder dan 21 bergpieken, 22 meren of meertjes en maar liefst 50 rivieren of beekjes.
Om echt te genieten van dit gebied, moet je eigenlijk met je huurauto naar de oostkant van het meer rijden. Daar kun je een wandelroute volgen naar de berg Ben Lomond (974m). Maar ook als je aan de westkant blijft kun je genieten van mooie uitzichten. Bijvoorbeeld door van het gezellige plaatsje Luss naar de Beinn Dubh (657m) te lopen. Als je met kinderen reist, moet je bij Luss zeker de Faerie Trail volgen. Ook jouw fantasie slaat op hol als je langs de feeënhuisjes en het heropvoedcentrum voor vervelende trollen loopt. Het hele jaar door kun je boottochten maken over het meer en in de zomer kun je er zelf kajakken, kanoën of paddleboarden. Er is een enorme verscheidenheid aan wilde dieren om naar uit te kijken, waaronder rode eekhoorns, steenarenden, visarenden en otters.
Schotland zit vol met mooie uitkijkpunten en je kunt ze niet allemaal aandoen, maar je zult vast ook vinden dat je een uitzicht met de naam Rest & Be Thankful niet kunt overslaan. Daarvoor wijk je in Tarbet van de hoofdroute af om via de A83 naar het westen te rijden. Die weg loopt even na de Honeymoon Bridge over de rivier de Croe vrijwel evenwijdig aan de iets lager gelegen oude military road. Die weg loopt vanaf Glen Croe steil omhoog en de soldaten die de weg aanlegden waren blij toen ze eindelijk het hoogste punt hadden bereikt. Het is nog steeds een plek voor een tussenstop en je hebt er een mooi uitzicht over de vallei en die oude militaire weg.
Let op: de A83 wordt vaak geplaagd door aardverschuivingen en in dat geval wordt de weg uiteraard gesloten. Dat gebeurt ook als de kans op wegspoelende aarde groot is. Kijk op Traffic Scotland wat de actuele situatie is. Dat is ook voor informatie over andere wegen in Schotland een hele handige website.
Hoe verder je over de A82 naar het noorden rijdt, hoe bergachtiger het landschap wordt. Even voorbij het gehucht Inverarnan zie je vanaf de A82 een afslag naar de Falls of Falloch. Vanaf de parkeerplaats is het vijf minuten lopen naar de waterval, die niet zo hoog is, maar in een pittoreske omgeving ligt. Er is een uitkijkpunt dat over het water hangt en Woven Sound wordt genoemd, omdat het geluid van het donderende water door de overkapping van in elkaar gevlochten stalen staven tot je komt. Aan het einde heb je overigens vrij zicht op de waterval.
In de zomermaanden kan de parkeerplaats snel vol raken. In dat geval kun je de huurauto omkeren en uitkijken naar een pad, ongeveer een kilometer terug. Dat pad is afgesloten met een hek, maar je mag er gewoon doorheen, zolang je dat hek maar weer dichtdoet. Je komt dan op de West Highland Way, een langeafstandspad dat hier langs de stroomversnellingen in het riviertje de Falloch loopt, voordat je de waterval bereikt.
Van het plaatsje Crianlarich is het achttien kilometer rijden naar Bridge of Orchy, genoemd naar inderdaad een oud bruggetje over het riviertje de Orchy. Dit is een perfecte plek voor een lunch, want langs het water bij het bruggetje staan picknickbankjes. Deze plek is al sinds de achttiende eeuw een rustplaats, destijds voor soldaten, want het bruggetje was onderdeel van een militaire weg. Vanaf die parkeerplaats starten rafting avonturen, want in de winter of na veel regenval is de Orchy een wild stromende rivier. Rafting hier is alleen voor gevorderden.
Op de parkeerplaats mag je met een camper overnachten, maar er loopt ook een heel smal weggetje naar een hotel aan het Loch Tulla. Helaas kun je langs dat weggetje nergens parkeren en ook niet bij het hotel (want voorbehouden aan gasten), maar aan het einde kun je de gehuurde auto wel kwijt op een terrein net voor de Victoria Bridge.
Overigens heb je ook bij de A82 een mooi uitkijkpunt over Loch Tulla en de omringende bergen, ruim zeven kilometer na Bridge of Orchy. Verderop volgt het ene na het andere magnificent viewpoint: eerst twee over Lochan na h-Achlaise, dan het uitzicht over Loch Ba en vervolgens over de drassige heide van Rannoch Moor. Even verderop is er een afslag naar het Glencoe Mountain Resort. In de winter kun je er skiën en snowboarden, in de zomer mountainbiken. Een stoeltjeslift brengt je bijna zevenhonderd meter hoger op een bergplateau. Meteen bij aankomst heb je al een mooi uitzicht op de top van de berg Creag Dhubb en na een wandeling van ruim een kilometer kijk je uit over de Glen Etive.
De route richting Glencoe gaat door steeds spectaculairder landschap. Het is alsof je elke kilometer een pagina omslaat in een prachtig fotoboek met adembenemend natuurschoon. Er zijn diverse mogelijkheden om je auto te parkeren voor een blik op watervallen of aan het begin van een wandelroute. Vlak nadat je het riviertje de Etive bent overgestoken, kun je linksaf slaan voor een schilderachtige rit door het dal van die rivier. Als je de James Bond film Skyfall hebt gezien, zul je deze omgeving herkennen.
Verderop langs de A82 is er een parkeerplaats voor het uitzicht op de Three Sisters, drie hoge pieken in het bergmassief Bidean nam Bian, dat verschillende andere pieken kent. Doe jezelf een plezier en daal van de (soms drukke) parkeerplaats af naar de rivier, waar het veel rustiger is en je in alle stilte kunt genieten van de natuur. Je kunt hier prachtige wandelingen maken, maar laat je eerst informeren over de mogelijkheden in het National Trust Visitor Centre in Glencoe. Er starten korte wandelingen vanaf dit bezoekerscentrum, maar je kunt er ook informatie inwinnen over andere routes door de bergen, bijvoorbeeld door de Hidden Valley. Er is een grote maquette waarop je kunt zien welke routes waar naartoe lopen. Verder kun je er een nagebouwd huis bekijken waar vroeger turfstekers in woonden.
Een behoorlijk uitdagende beklimming vormt de berg Pap of Glencoe, met een steile en kenmerkende kegelvormige top. De berg is niet zo hoog (742m), maar de klim gaat over een ruw pad en is op sommige punten drassig. Het laatste stuk is ronduit steil en daar zul je soms moeten klauteren. Trek goede bergschoenen aan als je naar de top wilt lopen, waar je beloond wordt met een sensationeel uitzicht.
Als je over de Ballachulish Bridge naar het noorden rijdt, zie je rechts Loch Leven, een zijarm van Loch Linnhe dat aan de linkerkant ligt en in verbinding staat met open zee. Heb je geen haast? Volg dan de alternatieve route langs de zuidoever van Loch Leven naar Kinlochmore en vervolgens via de noordoever terug. Langs deze weg zijn diverse picknickplekjes en in Kinlochmore kun je een hike maken naar de waterval Grey Mares Tail.
Even na de brug loopt de A82 pal langs Loch Linnhe richting Fort William. Was de A82 tot nu toe al een schitterende weg, hier wordt het uitzicht zo mogelijk nog mooier. Vooral als je in de vroege ochtend langs dit meer rijdt en de opkomende zon de bergen aan de overkant mooi uitlicht.
Fort William ligt in de schaduw van de hoogste berg van Groot-Brittannië, de machtige Ben Nevis (1344m). Je kunt de berg beklimmen, maar denk daar niet te licht over. De meest gebruikte route begint bij het bezoekerscentrum in Glen Nevis: bij mooi weer is dit al een lastige wandeling, in de winter wordt er een nog groter beroep gedaan op je vaardigheden in bergbeklimmen. Makkelijker is het bekijken van watervallen en stroomversnellingen als je met de huurauto verder naar het zuiden rijdt: Lower Falls, Paddy’s Bridge, Water of Nevis Point en Steall Waterfall. Je kunt de hoogste berg van Schotland ook van een afstandje bekijken, vanaf het Nevis Range Resort, even ten noordoosten van Fort William. In de winter is dat een skiresort, maar je kunt het hele jaar door met de kabelbaan naar boven.
Het Isle of Skye is een ruig en bergachtig eiland met een spectaculair landschap en rotsformaties, die je nergens anders tegenkomt. Een bezoek aan Schotland is eigenlijk niet compleet zonder dit betoverende eiland aan te doen. Er zijn talloze mooie plekken om te bezoeken en als je Skye goed wilt verkennen, geef jezelf hier dan minimaal drie dagen de tijd. Als je in de zomermaanden naar Skye gaat, zorg er dan voor dat je van tevoren accommodatie hebt geboekt, want het eiland is dan erg druk. Om die drukte te ontlopen kun je dus beter in de lente of herfst gaan. Of in de winter, maar houd er wel rekening mee dat dan veel accommodaties en restaurants op Skye gesloten zijn.
Vanaf Fort William kun je op twee manieren naar Skye rijden: via de A830 (Road to the Isles) naar Mallaig om vervolgens met de veerboot over te steken naar Armadale. Als je dit van plan bent, moet je bij het ophalen van de huurauto checken of de lokale verhuurder toestaat dat je de auto meeneemt op een ferry! Dit is een fantastisch mooie route langs onder meer het Glenfinnan Viaduct – het ‘Harry Potter viaduct’ – waar de stoomtrein Jacobite overheen rijdt. Diezelfde stoomtrein kun je verderop tegenkomen, waar de A830 onder het Loch nan Uamh Viaduct door loopt.
Dankzij de Skye Bridge is het eiland ook over de weg bereikbaar. Vanaf Fort William rijd je dan eerst over de A82 naar het noorden om bij Invergarry de A87 naar het westen te volgen. Deze weg loopt langs niet minder dan vier lochs met onderweg diverse mooie uitkijkpunten. Bij Dornie staat op een eilandje het Eilean Donan Castle uit de dertiende eeuw, dat prachtig gerestaureerd is. Veel bezoekers zijn nogal teleurgesteld in wat er binnen te zien is, dus je kunt het houden bij een foto van de buitenkant. Wel moet je betalen voor de parkeerplaats, maar na een brug even verderop is een gratis parkeerterrein en vanaf die brug heb je misschien nog wel mooier zicht op het kasteel.
Ruim 25 kilometer (16 mijl) na de brug kom je bij de waterval Eas a’ Bhradain. Je kunt je huurauto zowel voor als na de waterval parkeren om dan over een paadje langs de weg naar het uitkijkpunt te lopen. Als je stevig schoeisel draagt, kun je afdalen naar de waterkant, maar vanaf de weg ziet de waterval er al spectaculair uit, vooral in de winter en de vroege lente of na zware regenval.
Even verderop kruist de A87 het riviertje Sligachan en zie je rechts een oud bruggetje. Je kunt hier even stoppen, niet alleen om het bruggetje te bewonderen, maar vooral omdat je hier goed kunt zien hoe twee bergketens aan weerskanten van Glen Sligachan het eiland overheersen. Aan de ene kant de afgeronde toppen van de Red Cuillin, aan de andere kant de meer onheilspellende Black Cuillin, gekarteld als een rij afgebroken tanden. De Black Cuillin is een uitdagende bergketen, met onder meer de ‘onneembare pinakel’ In Pinn, alleen geschikt voor ervaren bergbeklimmers. Mensen die liever wat rustiger aan doen kunnen wandelen in de heuvels van de Red Cuillin. Van Sligachan is het nog 16 kilometer (10 mijl) rijden naar de belangrijkste plaats op Skye, Portree.
Als je bij de waterval Bride’s Veil staat, die vlak langs de weg ten noorden van Portree ligt, zie je al de contouren van de grillige rotsformatie The Storr. De steile rotswand aan de ene kant contrasteert met het geleidelijk aflopende en met groen gras begroeide deel aan de andere kant. Die rotswand is ontstaan door een enorme aardverschuiving. In het gebied voor de steile rotswand – the Sanctuary – staan rotspilaren met grillige vormen. De bekendste is Old Man of Storr, zo genoemd omdat je met enige fantasie het silhouet van een oude man kunt zien.
Langs de A855 is ruime parkeergelegenheid aan het begin van het pad naar The Storr. Dat pad leidt eerst naar een uitkijkpunt en vervolgens in een lus om en over de rotsen. Dat deel kan erg glibberig zijn, vooral vlak na regen.
Acht kilometer verderop kom je bij een parkeerplaats om de Lealt Falls te bekijken. Ook hier geldt uiteraard weer dat die het mooiste zijn na flinke regenval. Een uitkijkplatform hangt boven de bovenste watervallen, maar het zijn de donderende lagere watervallen die echt de moeite waard zijn. Die kun je bereiken door langs een tweede parkeerterrein een pad te volgen richting de kust (ook een mooi uitzicht!) en vervolgens zigzaggend naar beneden. Eenmaal bijna op zeeniveau ga je rechtsaf en loop je langs de rivier de Lealt naar de voet van de watervallen. Niet veel mensen doen dit, dus met een beetje geluk heb je die onderste watervallen helemaal voor jezelf.
Als je terug bent bij de parkeerplaats kun je een pad volgen naar Brother’s Point, een uitstekende punt aan de kust even verder naar het noorden. Je loopt dan langs schattige cottages die verhuurd worden. Ideetje voor een accommodatie op Skye? Maar je moet dan wel over een huurauto beschikken. Je kunt met de auto naar Brother’s Point rijden, er is een parkeerterreintje langs de weg. Je moet dan iets teruglopen om het pad naar de kust te volgen. Met enige moeite kun je daar bij laagwater fossiele pootafdrukken van dinosaurussen vinden.
Slechts drie kilometer verder naar het noorden is er een afslag naar een (betaalde) parkeerplaats om de Mealt Fall te bekijken. Dit water stroomt uit een meertje en stort vervolgens langs een steile rotswand in zee. Als je van het uitkijkpunt naar het noorden kijkt, zie je een bijzondere kustlijn die bestaat uit basaltzuilen. Door het gestreepte uiterlijk van de kolommen lijkt de rots op een Schotse kilt, vandaar Kilt Rock.
Skye is vooral beroemd om het vreemde en magische landschap van de Quiraing. Je hebt er al een voorproefje van gehad bij The Storr, maar hier is het op veel grotere schaal te zien. Net als daar is het gevormd door een dikke laag vloedbasalt die zich over het land verspreidde, waardoor aardverschuivingen ontstonden. Het resultaat is een vlakte omringd door steile rotsmuren, maar in die vlakte ook weer hogere plateaus, zoals The Table. Verder zie je er grillige rotsformaties met bijnamen als The Needle en The Prison. Het is een landschap waar je uren naar kunt kijken. En natuurlijk doorheen kunt lopen, onder meer over de Quiraing Circuit Trail.
De afslag naar Quiraing ligt in een bocht van de A855. Dat wordt snel een heel smal weggetje dat omhoog klimt naar een parkeerterrein aan het begin van de wandelroute. Toch liever op de A855 blijven? Dan kun je wat verder naar het noorden rijden en net voor het dorpje Flodigarry je huurauto parkeren. Er loopt een pad naar het Loch Langaig voor een ander perspectief op het intrigerende landschap van de Quiraing.
Zoals je hebt gemerkt liggen veel bezienswaardigheden op Skye niet ver van de A855 en dat geldt ook voor het Museum of Island Life. Het is een klein, maar erg leuk openluchtmuseum, waar je wordt meegenomen terug in de tijd. Het museum bestaat uit het met riet bedekte huis van een pachter, een boerenschuur, een winkeltje, een smidse, een weverij en een zogeheten ceilidh house, waar mensen samenkwamen om muziek te spelen en te zingen. Alles is ingericht zoals mensen op het eiland meer dan honderd jaar geleden leefden en werkten. Buiten staan oude landbouwwerktuigen en karren. Je hebt er bovendien mooi uitzicht over de zee, terwijl op de voorgrond schapen en Schotse Hooglanders grazen. Het museum is geopend van Pasen tot eind september.
Bij het plaatsje Uig loopt er alweer een heel smal weggetje (maar met passeerplaatsen) naar het oosten, richting de Fairy Glen (Feeënvallei). Even voorbij het gehucht Sheader is er een parkeerterrein, waar je je gehuurde auto kunt stallen. Bij de betaalautomaat begint een pad naar het mooiste uitzicht op deze vallei, waarover vele legendes de ronde doen en waarin feeën de hoofdrol spelen. In 2013 werd er door onbekenden een steencirkel neergelegd en nadat die werd weggehaald steeds opnieuw gemaakt. De lokale bevolking werd er horendol van en er staan nu dan ook borden met de tekst om geen stenen te verplaatsen, want de feeën houden daar niet van!
Het kasteel van Armadale is prachtig, maar als je niet met de veerboot van of naar Skye gaat, zul je daar waarschijnlijk niet in de buurt komen. Bezoek dan het historische Dunvegan Castle en de prachtige tuinen eromheen. Het kasteel is gebouwd op een rotspunt aan de oevers van Loch Dunvegan en is het oudste continu bewoonde kasteel in Schotland. Na de rondleiding door het kasteel heb je op de top mooi uitzicht op de tuinen en de zeehondenkolonie op een klein eilandje voor de kust. Om die zeehonden van dichtbij te bekijken worden er boottochtjes georganiseerd.
Als je van een uitdagende, kronkelige weg houdt, mag je de pas Bealach na Bà over het schiereiland Applecross op het Schotse vasteland niet missen. De afslag naar deze pas ligt drie kilometer ten noorden van het dorp Kishorn. Meteen aan het begin word je met een groot bord gewaarschuwd dat de weg niet geschikt is voor grote voertuigen of leerling-bestuurders. Al snel versmalt de weg tot een single track (met passeerplaatsen) en begint het echte drama. Rond het hoogste punt rijd je door de ene na de andere scherpe haarspeldbocht en heb je een fantastisch uitzicht op de kliffen met daartussen in de verte de zee. Deze pas is onderdeel van de North Coast 500, een van de mooiste kustroutes ter wereld. Zoals de naam al aangeeft, loopt deze route van 500 mijl (ruim 800 kilometer) langs de ongelooflijk mooie noordkust van Schotland. Het officiële begin‑ en eindpunt ligt in Inverness, maar je kunt natuurlijk overal de route beginnen, zoals via deze bergpas. Overigens kun je ook dichter bij Glasgow een mooie route volgen die door het hart van Schotland gaat en daarom de Heart 200 heet. Deze route voert onder meer langs Stirling, ruim veertig kilometer ten noordoosten van Glasgow.
Als je voor je volgende reis op zoek bent naar een bijna buitenaards, ruig landschap, hoef je niet verder te zoeken dan de Schotse Hooglanden. We hopen dat we je met de bovenstaande bezienswaardigheden in Schotland op ideeën hebben gebracht. Kies daaruit wat voor jou de moeite waard is en maak alvast plannen voor je reis. Vergeet niet op tijd een huurauto te reserveren, want als je tot het laatste moment wacht, kan de prijs zomaar hoger uitvallen. Voor een vakantie in Schotland is een auto huren ideaal, want zoals je hierboven hebt kunnen lezen zijn de mooiste plekjes alleen goed bereikbaar als je over eigen vervoer beschikt. En het rijden over de schitterende Schotse wegen is op zich al een fantastische ervaring. Waar wacht je nog op? Reserveer een huurauto in Schotland voor een onvergetelijke reis!
Welke verzekeringen kies ik, hoe zit het met borg? Lees onze artikelen met handige informatie en tips. Zo kies je de juiste huurauto.