Auto huren Slowakije

Slowakije is grotendeels een bergachtig land en de ruige natuur is voor veel toeristen dan ook de grootste trekpleister. De hoge bergen van de Tatra’s en fantastische mogelijkheden voor actieve sporten, geven veel natuurliefhebbers meer dan genoeg redenen om Slowakije te bezoeken. Als je van historie houdt kun niet alleen een bezoek brengen aan de hoofdstad van het land of een van de vele andere historische plaatsen, maar ook een tocht maken langs de ruim 180 kastelen en ruïnes verspreid over het land. De beste manier om dat te doen? Een auto huren in Slowakije!

Geschiedenis van Slowakije

Zo’n 2500 jaar geleden vestigden zich Keltische stammen in het laagland rond de Donau, onder meer in het zuidwesten van het huidige Slowakije. In de eerste eeuw voor onze jaartelling probeerden de Romeinen hun rijk uit te breiden door de Donau over te steken, maar ze stuitten op felle tegenstand van Germaanse stammen. De Donau bleef de grens van het Romeinse Rijk, al waren er wel enkele Romeinse voorposten op de linkeroever van de rivier, onder meer in Rusovce dat nu een buitenwijk van Bratislava is.

Na de verzwakking van het Romeinse Rijk werd het gebied overspoeld door rooftochten van de nomadische Hunnen. Zij werden opgevolgd door Slavische volken uit het oosten die zich er definitief vestigden. Dit waren overigens verschillende stammen, die door koning Mojmír I rond 830 werden verenigd in het Groot-Moravische Rijk. Dat besloeg het tegenwoordige Tsjechië, Slowakije en Hongarije, en delen van Polen en Duitsland.

Het Moravische rijk was geen lang leven beschoren. In 907 viel het uiteen en tegen 1018 had Hongarije het hele rijk geannexeerd. Deze situatie gaf negenhonderd jaar betrekkelijke stabiliteit voor het overgrote deel van Slowakije. Bij de stad Banská Štiavnica werd in de dertiende eeuw goud en zilver gevonden. Het Hongaarse koningshuis trok Saksen (Duitsers) aan om op grotere schaal zilver, goud en ook koper te delven. Daarnaast kwam handel op gang in barnsteen en wol.

In het begin van de zestiende eeuw rukten de Ottomanen (Turken) op in Zuidoost-Europa en vluchtten Hongaren naar het noorden. Bratislava werd de nieuwe hoofdstad van Hongarije. In 1683 werden de Turken teruggedreven toen ze probeerden Wenen in te nemen. Hongarije (en daarmee Slowakije) kwam onder het gezag van de (Oostenrijkse) Habsburgers en werd onderdeel van het koninkrijk Oostenrijk-Hongarije. Daarop begon Hongarije met de onderdrukking van de Slowaakse cultuur. Zo werd de Slowaakse taal verboden en werd er op scholen uitsluitend in het Hongaars les gegeven.

Toen Hongaren in 1848 in opstand kwamen tegen de Habsburgers steunden de Slowaken de Oostenrijkse keizer, in de hoop dat ze daardoor onafhankelijkheid zouden krijgen als Hongarije de Dubbelmonarchie zou verlaten. Dat gebeurde niet. Pas na de Eerste Wereldoorlog werd de Dubbelmonarchie ontbonden en vormden de Slowaken en Tsjechen één land: Tsjechoslowakije.

Door het gebrekkige onderwijs onder de Hongaarse overheersing werden de belangrijkste posten in het nieuwe land bezet door Tsjechen. Het Slowaakse nationalisme radicaliseerde en werd fascistisch. Toen nazi-Duitsland het Tsjechische Sudetenland innam, verklaarde Slowakije zich onafhankelijk van Tsjechië en sloot zich bij de nazi’s aan.

Na de oorlog werd Tsjechoslowakije opnieuw één land. In 1948 grepen communisten de macht en werd het een vazalstaat van de Sovjet-Unie met Praag als het centrum van de macht. De Slowaken voelden zich opnieuw achtergesteld. Twintig jaar later probeerde de (Slowaakse) leider Alexander Dubček voorzichtige hervormingen door te voeren, maar dat pikten de Russen niet. Ze stuurden troepen naar Tsjechoslowakije om een einde te maken aan deze zogeheten Praagse Lente.

De ‘Fluwelen Revolutie’ van 1989 wierp het communistische regime geweldloos omver. Daarna werkte het land aanvankelijk aan de vorming van een federale staat met een iets andere naam: Tsjecho-Slowakije (let op het streepje en de tweede hoofdletter). Toch wees het Slowaakse parlement in 1992 een verdrag af dat voorzag in de voortzetting van Tsjecho-Slowakije. Slowaken wilden een eigen staat en dat gebeurde op 1 januari 1993. Ook deze splitsing verliep vreedzaam.

In 2004 trad Slowakije toe tot de Europese Unie, net als het zuidelijke buurland Hongarije, waarmee de relatie nog altijd moeizaam is.

Samenleving en Cultuur

Ondanks de eeuwenlange overheersing door Hongaren (die een politiek voerden van gedwongen zogeheten ‘hongarisering’), slaagde het Slowaakse volk erin zijn taal en cultuur te behouden. Het nationale bewustzijn werd overeind gehouden met onder meer houtsnijwerk, glas in lood, fresco’s, weefkunst, keramiek en poppen in klederdracht. Oude houten kerken worden gezien als uiting van de typisch Slowaakse ambachtelijke volksarchitectuur. Deze kerken (meestal uit de vijftiende eeuw) zijn vaak versierd met prachtige fresco’s en houtsnijwerk. Het Tatragebergte vormt een be­langrijk on­derdeel van de Slowaakse identiteit. Zo worden deze bergen bezongen in het volkslied Nad Tatrou sa blýska (“Het bliksemt boven de Tatra”).

Een bekende uitdrukking is kde Slovák tam spev, wat betekent “waar een Slo­waak is, is muziek”. De traditionele volksmuziek wordt in ere gehouden op de vele festivals die geregeld worden gehouden. Traditionele instrumenten zijn de fujara (een soort fagot van wel twee meter lang), de gajdy (een doedelzak) en de herdersfluit konkova. Bij muziek wordt gedanst en de Slowaakse volksdansen zijn heel kleurrijk, waarbij iedere regio een eigen stijl heeft.

Het Slowaakse carnaval (fasiangy) lijkt sterk op dat in Tsjechië. Ook in Slowakije wordt de carnavalstijd afgesloten met een parodie op een begrafenis, waarbij een contrabas (pochovávanie basy) wordt begraven of verbrand.

Ongeveer twee derde van de Slowaken rekent zichzelf tot het christendom, vooral het rooms-katholicisme. Lang niet iedereen in deze groep gaat geregeld naar de kerk en een groeiend aantal mensen hangt geen enkel geloof aan.

Het Slowaaks is nauw verwant aan het Tsjechisch. Beide zijn West-Slavische talen. Vooral jongeren in de steden spreken ook wel een woordje Engels, maar pogingen van buitenlanders om Slowaaks te praten worden altijd hoog gewaardeerd.

Een aanzienlijke minderheid (bijna 10%) vormen de Hongaren in Slowakije, die voornamelijk in de zuidelijke strook langs de grens met Hongarije wonen. Hoewel de langdurige bezetting door Hongaren al meer dan een eeuw geleden werd beëindigd, wordt deze bevolkingsgroep door de Slowaken nog steeds gewantrouwd.

In Žilina in het noorden van Slowakije wonen veel Zuid-Koreanen, omdat daar een grote fabriek van automerk Kia staat.

Staatsinrichting en Bestuur

Het Tsjechoslowakije van tussen de twee wereldoorlogen was een democratische republiek en die werd na de val van het communisme hersteld. Eerst in het gezamenlijke Tsjecho-Slowakije, vanaf 1993 in twee aparte landen. Het parlement van Slowakije bestaat uit één kamer, de Nationale Raad (Národná rada Slovenskej republiky). De 150 leden worden iedere vier jaar verkozen via evenredige vertegenwoordiging. Er geldt een kiesdrempel van 5%.

De president wordt iedere vijf jaar rechtstreeks door het volk verkozen in een systeem met twee stemrondes. Die president heeft overigens niet veel macht en vervult vooral een ceremoniële en representatieve rol.

Slowakije is bestuurlijk verdeeld in 8 kraje (regio’s) Precies dezelfde grenzen gelden voor samosprávne kraje (zelfbesturende regio’s). Het verschil is dat de laatste enige autonomie hebben, terwijl de eerste rechtstreeks vallen onder het ministerie van Binnenlandse Zaken. Wie welke verantwoordelijkheden heeft, is een constante discussie.

Economie

Na de val van het communisme bleef de economie in Slowakije aanvankelijk achter, zeker in vergelijking met buurland Tsjechië. In 2004 werd het land lid van de EU en drie jaar later werd het een Schengenland. Sindsdien is er vrij verkeer tussen Slowakije en de rest van de Europese Unie en dat effende de weg voor sterkere economische groei. Export is de belangrijkste aanjager van die groei. Wel is het land daardoor gevoelig voor schommelende vraag uit het buitenland. Het grootste deel van de Slowaakse export bestaat uit auto’s (van buitenlandse merken), machines, elektrische apparaten, metalen als ijzer en aluminium, chemicaliën en mineralen. De belangrijkste exportpartners zijn Duitsland en de directe buurlanden Tsjechië, Polen en Oostenrijk.

Ruim 40% van het land in Slowakije wordt gebruikt voor landbouw en veeteelt. Vooral de zuidelijke strook langs de grens met Hongarije staat bekend om zijn rijke landbouwgrond. De Slowaakse boeren verbouwen onder meer granen (vooral tarwe, rogge en maïs) en aardappelen, suikerbieten, fruit en zonnebloemen.

Slowakije wordt door een toenemend aantal toeristen ontdekt, die afkomen op de pittoreske landschappen, natuurlijke schoonheid, activiteiten midden in de natuur en de traditionele dorpen. De meeste internationale bezoekers komen uit de directe buurlanden en Duitsland, maar het aantal toeristen uit andere EU-landen groeit. Ook Slowaken zelf gaan graag in eigen land op reis.

Geografie en Klimaat

Slowakije ligt in Midden-Europa en is omgeven door andere landen. In het noorden grenst het land aan Polen, in het oosten aan Oekraïne, in het zuiden aan Hongarije, in het westen aan Oostenrijk en in het noordwesten aan Tsjechië. Slowakije is voor het grootste deel bergachtig, met uitzondering van het uiterste zuidwesten, waar de hoofdstad Bratislava ligt. Die stad ligt aan de Donau, net als de Oostenrijkse hoofdstad Wenen en de Hongaarse hoofdstad Boedapest. De rivier vormt deels de grens met Hongarije.

Het Tatragebergte is verdeeld in de Hoge Tatra (Vysoké Tatry) en de Lage Tatra (Nizké Tatry), gescheiden door de vallei van de Váh, een rivier die bij Kovárno uitmondt in de Donau. Centraal in Slowakije ligt de Lage Tatra met veel watervallen en grottenstelsels, onder meer in Slovenský raj (Slowaaks Paradijs). Lopend door kloven, langs ravijnen en over plateaus kom je voorbij kleine en grotere watervallen die langs de wanden van de rotsen stromen. De bergen van de Hoge Tatra liggen op de grens met Polen en worden gekenmerkt door steile wanden en spitse toppen, waaronder de hoogste van het land, de berg Gerlachovský štit (2655m). Ook liggen er sprookjesachtige bergmeren (tarns), die wel de ogen van de Tatra worden genoemd.

Slowakije heeft een gematigd landklimaat met vrij koude winters en warme zomers. Alleen in de hogere delen van het Tatragebergte zijn de zomers nogal koel en de winters ronduit koud, met veel neerslag in de vorm van sneeuw. De hoofdstad kent relatief weinig neerslag, dankzij de ligging tussen de bergen van de Tatra en de Alpen. Bratislava en het laagland ten oosten van de stad zijn het droogste, warmste en zonnigste gebied van Slowakije.

Verkeer en Infrastructuur Slowakije

Het wegennet in Slowakije is behoorlijk uitgebreid en wordt over het algemeen goed onderhouden. Er zijn niet veel snelwegen in dit bergachtige land. De belangrijkste snelweg is de D1 die door de vallei van de rivier de Váh van Bratislava in het zuidwesten naar Košice in het oosten loopt. Onderweg in je huurauto heb je prachtig uitzicht op de besneeuwde toppen van de Hoge Tatra. Ook de expresweg R2 loopt naar Košice, maar dan door het zuiden van Slowakije. De D2 loopt van zuid naar zuid, van de Hongaarse grens naar de grens met Tsjechië, waar de weg verder gaat naar Brno.

Voor de meeste snelwegen met een D‑nummer (Diaľnica) en expreswegen met een R‑nummer (Rýchlostná cesta) is een elektronisch tolvignet (elektronické diaľničné známky) vereist. Als je een auto huurt, is dat vignet waarschijnlijk al bij de huurprijs inbegrepen, maar vergeet niet dit te controleren als je de huurauto ophaalt. Er zijn week-, maand- en jaarvignetten. Je kunt die online kopen of bij sommige tankstations en postkantoren.

In de winter ligt er op veel wegen sneeuw en/of ijs. Winterbanden zijn niet algemeen verplicht in Slowakije, maar wel als de weg helemaal door sneeuw of ijs is bedekt. Huurauto’s zijn in de winter lang niet altijd standaard uitgerust met winterbanden. Controleer dat bij het reserveren van een huurauto. Bij extreem weer zijn op sommige bergwegen sneeuwkettingen nodig. Zorg dus dat je die als optie reserveert bij het huren van een auto in Slowakije in de winter, als je van plan bent over kleine bergwegen te rijden.

Vliegvelden

De belangrijkste luchthaven van Slowakije ligt bij de hoofdstad: Bratislava Airport. Overigens is dit een vrij klein vliegveld, zeker als je het vergelijkt met de luchthaven van Wenen (slechts 55 kilometer naar het westen). De tweede Slowaakse luchthaven is Košice Airport in het oosten van het land. Tatry Airport is de toegangspoort tot de wintersportplaats Poprad, aan de voet van het Tatragebergte.

Openbaar Vervoer

Als je niet over eigen vervoer beschikt (eigen auto of een huurauto) is de trein de beste optie om door Slowakije te reizen. Tenminste, als je je beperkt tot de belangrijkste steden waartussen de treinen heel frequent rijden. Naar kleinere plaatsen rijden treinen veel minder vaak of helemaal niet. Wel zijn er goede busverbindingen. De meeste buslijnen worden uitgevoerd door particuliere bedrijven met over het algemeen relatief nieuwe en comfortabele bussen.

In de steden is uitstekend openbaar vervoer, meestal uitgevoerd door (trolley)bussen, maar in Bratislava en Košice rijden ook trams. Vlak voor de omwenteling in 1989 was in Bratislava begonnen met de aanleg van een metro, maar na de Fluwelen Revolutie kwam het project stil te liggen en is nooit afgebouwd. In plaats daarvan heeft de stad het tramnetwerk uitgebreid, onder meer met lijnen op de plaats waar de metro was gepland.

Eten en Drinken

De Slowaakse keuken is sterk beïnvloed door de twee buurlanden Hongarije en Oostenrijk. Hoewel ze een moeizame relatie hebben met Hongarije, hebben de Slowaken wel het nationale gerecht van dat land omarmd: goulash. Ook de pittige vissoep met paprika (halászki) heeft Hongaarse wortels. Maar hét nationale gerecht van Slowakije zelf is Bryndzové halušky: Slowaakse schapenkaas met gebakken stukjes spek en knoedels. Er wordt veel kaas gebruikt in Slowaakse gerechten. Verder wordt er veel varkensvlees en kip gegeten en de meest gebruikte groente is (zuur)kool. Zo speelt (zuur)kool een hoofdrol in kapustnica, een hartige soep met rookworst en bospaddenstoelen. Als dessert zijn crêpes (palacinky) gevuld met jam of andere zoetig­heid populair en die lijken dan weer op de Oostenrijkse Wiener Palatschinken.

Slowaken zoeken graag hun vertier in cafés en taveernes (pivnice) of wijnbars (vinárne). Bier (pivo) is de populairste drank. Ook de wijnen van eigen bodem worden veel gedronken, vooral de mousserende witte varianten. Bij de Slowaken thuis worden gasten vaak onthaald met slivovica, een sterke pruimenlikeur.

Als je met een huurauto door Slowakije rijdt zul je langs de weg vaak fruitkraampjes (ovocný stánok) zien. Verder zijn er kraampjes die kaas en andere lokale delicatessen verkopen. De kaaskraampjes worden stánok so syrom genoemd.

Kijk niet vreemd op als in een Slowaaks restaurant je bord meteen wordt weggehaald, zodra het leeg is. Dat is geen verdekte aansporing om voort te maken, het is een blijk van goede bediening: je hoeft dan niet tegen een vuil bord aan te kijken.

Roadtrips met een huurauto in Slowakije

De belangrijkste redenen om Slowakije te bezoeken zijn de natuurlijke schoonheid, levendige geschiedenis en geweldige mogelijkheden om actieve sporten te beoefenen. Omdat Slowakije een relatief klein land is, kun je al die attracties moeiteloos combineren. Wel is dat verreweg het gemakkelijkste als je een auto huurt. Het huren van een auto is een handige, efficiënte en in Slowakije goedkope manier om het land te verkennen, vooral als je van plan bent de meer afgelegen (en dus mooiste!) gebieden te bezoeken.

Het kleine Slowakije heeft niet minder dan negen nationale parken, die een groot deel van het land bestrijken. De bergen bestaan voornamelijk uit kalksteen, waardoor in combinatie met de vele bronnen en rivieren talloze grotten zijn ontstaan. Bijvoorbeeld de ijsgrot Dobšinská ľadová jaskyňa in het natuurgebied Slowaaks Paradijs. Verder zijn er minerale en thermale bronnen, waaraan vaak genezende krachten worden toegeschreven, maar die ook gewoon ontspanning bieden. Als je met een huurauto door de Slowaakse bergen rijdt, wordt je getrakteerd op adembenemende panorama’s. Laat die huurauto af en toe staan om een lange wandeling te maken en te genieten van prachtige rotsformaties, kloven, ravijnen en watervallen.

Voor geschiedenisliefhebbers heeft Slowakije een enorm aantal burchten, kastelen en landhuizen, die allemaal een eigen verhaal vertellen. Het absolute hoogtepunt is het kasteel Spišský hrad dat heel gemakkelijk met een huurauto bereikbaar is, want het ligt langs de snelweg tussen Poprad en Prešov. In Slowakije zie je ook goed bewaarde voorbeelden van houten volksarchitectuur, vooral middeleeuwse kerken die volledig van hout zijn gemaakt. Naast Bratislava zijn er mooie historische centra te vinden in Trenčín, Košice, Banská Štiavnica, Levoča en Žilina.

Auto huren voor een skivakantie in Slowakije

Al eens aan gedacht: een wintersportvakantie in Slowakije? Het land is niet zo bekend als winterbestemming, maar Slowakije heeft drie prachtige skigebieden: Jasná, Štrbské Pleso en Tatranská Lomnica, allemaal in de bergen van de Hoge Tatra. Het zou zonde zijn om je te beperken tot skiën of snowboarden, want vooral in de winter kun je prachtige tochten maken met een huurauto door zowel de Hoge als de Lage Tatra. Huur dus een auto in Slowakije en haal alles uit je wintervakantie in dat land!

Accommodatie

Het zal je niet verbazen dat de meest luxueuze hotels zijn te vinden in grote steden als Bratislava en Košice. Maar ook de Hoge Tatra kent een flink aantal accommodaties in het hogere segment, waaronder kuuroorden. Maar je kunt in Slowakije ook heel gemakkelijk goedkoper overnachten. In het hele land vind je hotels in de middenklasse en budgetcategorie. Sommige van die hotels zijn gebouwd in de communistische tijd en zien er aan de buitenkant onaantrekkelijk uit, maar zijn van binnen volledig gerenoveerd en van alle gemakken voorzien.

Verder bieden particulieren kamers te huur aan en dat is een uitstekende manier om kennis te maken met het gezinsleven in Slowakije. Mensen die kamers verhuren maken dat kenbaar met een bordje dat vaak in het Duits gesteld is (Zimmer Frei), omdat ze wel weten dat de meeste buitenlandse toeristen geen Slowaaks kunnen lezen. “Kamer te huur” is in het Slowaaks Izba na prenájom.

Tijdens een meerdaagse trek door de bergen bieden berghutten goedkope accommodatie. Wel kan het er soms een beetje passen en meten zijn, als veel mensen tegelijk er willen overnachten.

Tijdzone

In Slowakije geldt de Midden-Europese Tijd (MET) die één uur voorloopt op de internationale standaardtijd (UTC+1). Tussen maart en oktober wordt de klok een uur vooruitgezet.

Externe Bronnen

Voor meer informatie over Slowakije raden wij je, naast zoeken met Google, de volgende bronnen aan:

• Wikipedia, Slowakije
• Toeristische informatie Slowakije (meertalig)