Van Johannesburg naar steile rotsen, diepe kloven en wilde dieren

Zuid-Afrika is een heel veelzijdig land en staat bij veel mensen bovenaan het lijstje met vakantieplannen. Adembenemende landschappen, ontmoetingen met wilde dieren en heerlijk eten vormen de ingrediënten voor een perfecte vakantie. Johannesburg is de grootste stad van Zuid-Afrika en de toegangspoort tot wildparken en de natuurlijke schoonheid in het oosten van het land. De stad is een geweldig startpunt om er met een huurauto op uit te trekken.

Hieronder beschrijven we roadtrips met een huurauto door oostelijk Zuid-Afrika. Hoogtepunten zijn de Panoramaroute, de Blyde River Canyon, de Drakensberg en natuurlijk het Krugerpark. Je kunt deze routes in ongeveer twee weken afleggen. Heb je meer tijd? Lees dan onze tips voor een langere reis naar en langs de zuidkust.

Johannesburg

Vaak heb je in een grote stad geen huurauto nodig, maar Johannesburg is daarop een uitzondering. Er is weliswaar een trein, Gautrain, maar die verbindt slechts enkele locaties en het overige openbaar vervoer laat te wensen over. De beste manier om Johannesburg zelf en de omgeving te verkennen is door een auto te huren.

Elke buurt in deze stad heeft z’n eigen stijl en identiteit al naar gelang de nationaliteit die er overheerst. Zo voelt het in sommige wijken alsof je in Kameroen of Nigeria bent, in andere wijken is de sfeer onmiskenbaar Ethiopisch of Soedanees. De grootste en bekendste zwarte wijk van Johannesburg is Soweto, de afkorting van South Western Township. Het was een plek van fel verzet tegen de apartheid die tot de jaren negentig gold in Zuid-Afrika. Tegenwoordig is deze township een toeristische attractie.

Die apartheid is afgeschaft, maar er is één gebouw waar nog aparte ingangen zijn voor ‘blankes’ en ‘nie-blankes’: het Apartheid Museum in Johannesburg. Op je toegangskaartje staat welke ingang je moet gebruiken. Zo word je er aan den lijve mee geconfronteerd. Binnen is een indrukwekkende tentoonstelling met foto’s, films en video’s over de impact van apartheid op het dagelijks leven.

Newtown is het kloppende culturele hart van Johannesburg. Vanuit het noorden rijd je er met een huurauto over de Nelson Mandelabrug naartoe. In de voormalige groenten‑ en fruithallen is nu het Museum Africa gevestigd, waar je leert over de rol van verschillende bevolkingsgroepen in de geschiedenis van Zuid-Afrika. Vlakbij zullen kinderen veel plezier hebben in het Sci-Bono Discovery Centre.

Grotten van Sterkfontein

Voordat je naar het oosten rijdt, kun je vlak bij Johannesburg interessante bezienswaardigheden bezoeken. Zo liggen net ten noordwesten van de stad de Grotten van Sterkfontein. Rondleidingen worden gegeven door studenten en medewerkers van de Wits Universiteit en we raden je aan die van tevoren te boeken of telefonisch te informeren naar beschikbare plaatsen.

Je daalt hier niet alleen af naar uitgestrekte ondergrondse gangen en kamers met indrukwekkende kalksteenformaties, maar ook naar de oorsprong van de mensheid. In deze grotten vol mysterieuze spleten zijn waardevolle fossiele resten gevonden, waaronder schedels van de Australopithecus africanus, een van de eerste mensachtigen die rechtop liep.

De tour door de grotten gaat over steile, soms glibberige trapjes en via nauwe doorgangen. Voor mensen die minder goed ter been zijn of claustrofobisch zijn aangelegd is deze rondleiding niet aan te raden.

Cradle of Humankind

De grotten van Sterkfontein zijn onderdeel van een groter gebied dat in zijn geheel Cradle of Humankind (Wieg van de Mensheid) wordt genoemd. Het bezoekerscentrum in Maropeng lijkt van de buitenkant vrij klein – een met gras begroeide koepel, gebaseerd op oude grafheuvels – maar laat je daardoor niet misleiden. Het is een zeer uitgebreid en heel interessant museum, met diverse interactieve opstellingen die ook kinderen zullen aanspreken. Eenmaal binnen begint de rondleiding met een boottocht door een nagemaakt ondergronds riviertje, voordat je de tentoonstellingsruimte binnengaat. Hier behandelen displays vragen over hoe onze hersenen zich ontwikkelden, waar taal vandaan kwam, wanneer we voor het eerst vuur gebruikten en wat de risico’s zijn voor ons als soort in de toekomst.

Kijk bij de uitgang achterom en je ziet dat de grafheuvel is omgetoverd tot een futuristisch gebouw van glas en staal, wat symbool staat voor hoe ver we als mensensoort zijn gekomen. Bij die achterkant van het gebouw heb je een prachtig uitzicht over de glooiende heuvels richting de bergketen Magaliesberg.

Magaliesberg

Die Magaliesberg heeft diepe kloven en heldere watervallen en is een populaire weekendbestemming voor de inwoners van Johannesburg. Je kunt er prachtige wandelingen maken, mountainbiken en paardrijden. De steile kloven bieden ook uitstekende mogelijkheden voor rotsklimmen. Tussen de bergketens Magaliesberg en Witwatersberg ligt een stuwmeer en de Harties Dam is een attractie op zich. Deze dam werd ruim een eeuw geleden gebouwd en heeft een bijzondere architectuur. De toegangsweg loopt door een triomfboog, geïnspireerd op de iconische Arc de Triomphe in Parijs.

Niet ver van deze dam is er een kabelbaan naar het hoogste punt van Magaliesberg, 1852 meter boven zeeniveau. Overigens is die hoogte nogal relatief, want het omliggende Hoogeveld ligt zo’n 1500 meter boven de zee. Je kunt een ritje maken in een gesloten cabine of in een open stoeltjeslift met twee zitplaatsen. Die laatste is bepaald niet voor mensen met hoogtevrees. Het uitzicht is onderweg al fantastisch, maar helemaal als je op de top bent. Je kunt daar klauteren en tokkelen hoog boven de grond, maar als je liever vaste grond onder je voeten hebt is er een mooie rondwandeling – Dassie Loop – met ongelooflijke vergezichten.

Panoramaroute

Voordat je naar het Krugerpark gaat, is de Panoramaroute een absolute aanrader als je in Zuid-Afrika een auto hebt gehuurd. Neem ruimschoots de tijd voor deze roadtrip. Je kúnt de 180 kilometer lange route in één dag afleggen, maar dan mis je veel. Neem er minstens twee, maar liever nog drie dagen de tijd voor, zodat je volop en in alle rust kunt genieten van de bezienswaardigheden. Vergeet niet cash geld mee te brengen, want bij sommige stops kun je niet betalen met een credit card.

Vanuit Johannesburg neem je eerst de N12 richting eMalahleni (Witbank) en vervolgens via de N4 naar Mbombela (Nelspruit). Vanuit Pretoria kun je meteen de snelweg N4 nemen. Het eerste stuk van deze route is niet zo spectaculair, maar vanaf Emgwenya aan de rand van de Drakensberg wordt het mooi, helemaal als je even verderop afslaat naar de R539.

Sudwala Caves

Je rijdt dan richting de Sudwala Caves. Om er te komen rijd je rechtdoor waar de officiële Panoramaroute rechtsaf slaat. Er staan bordjes, maar die zijn soms moeilijk te zien door de begroeiing. Je kunt in deze grotten een korte tour maken van ongeveer een uur, waarbij je onder meer het Screaming Monster ziet, een kolossale 180 miljoen jaar oude zuil, gevormd door de samensmelting van een stalactiet en stalagmiet. Bij de spannende, langere tour van vier uur kruip je door nauwe tunnels en modderig water naar de oogverblindende Crystal Chamber. Voor een onvergetelijke adrenalinekick ga je net voorbij de grotten tokkelen, hoog boven een prachtige, groene vallei.

Sabie Watervallen

Verder naar het noorden kom je bij het plaatsje Sabie. Naast toerisme is bosbouw hier een belangrijke inkomstenbron. Het dorp wordt dan ook omringd door een van de grootste kunstmatige bossen ter wereld. Én door prachtige watervallen! In het dorp zelf zijn er al de Sabie River Falls en tien kilometer naar het westen vind je de populaire, zeventig meter hoge Lone Creek Falls. De meningen daarover zijn verdeeld, want deze waterval is omheind en je kunt er dus niet vlakbij komen. Het pad ernaartoe loopt door dicht bos en is keurig verhard, maar avontuurlijk is anders. Voor de Bridal Veil Falls moet je een onverhard pad volgen door dicht bos en je kunt heerlijk afkoelen in de poel onderaan de waterval. Er loopt een pad omhoog naar de Glyniss Falls en een derde, kleinere waterval. Hier heb je wel goede wandelschoenen voor nodig.

Andere watervallen in de buurt van Sabie zijn Maria Shires Falls, Horse Shoe Falls en de brede Forest Falls. Sommige watervallen zijn alleen bereikbaar via slecht onderhouden wegen, maar dat geldt niet voor de Mac Mac Falls, vlak voor het dorpje Graskop. Naar deze dubbele waterval is het vanaf de parkeerplaats langs de R532 vijf minuten lopen. Voor alle watervallen geldt dat ze het mooist zijn na een periode van flinke neerslag.

Graskop Gorge

Altijd al door een mooi ravijn willen lopen, maar zie je op tegen dat bijna onvermijdelijke klimmen en klauteren? Dan is de Graskop Gorge Lift iets voor jou! Vanaf de rand van de klif daalt een lift naar de bodem van de kloof, waar een mooi aangelegd wandelpad langs de rotswanden en een waterval voert. Onderweg zijn er wel enkele trappen en een hangbrug, maar meer inspanning is niet nodig. Heel anders is de tokkelbaan tussen de steile rotswanden van het ravijn en de echte durfals bungeejumpen de beboste afgrond in.

Pilgrim’s Rest

De mooie kronkelweg R533 leidt naar Pilgrim’s Rest, ruim vijftien autokilometers ten noordwesten van Graskop. Veel van de oorspronkelijke gebouwen uit de goudkoorts van eind negentiende eeuw zijn gerestaureerd en de stad is nu een levend museum over die periode. Je kunt zelfs slapen in een hotelletje uit die tijd of een biertje drinken in een gerestaureerde pub. Elk jaar in september worden de nationale kampioenschappen goudzoeken hier gehouden.

Pinnacle Rock

Net ten noorden van Graskop staat een vrijstaande hoge rotspiek in een diepe kloof, Pinnacle Rock, ook weer omringd door dichte bossen. Er zijn twee uitkijkpunten om deze monoliet van verschillende kanten te bekijken. Je loopt er in vijf tot tien munten naartoe. Je hoort ook het geluid van een waterval, maar die kun je alleen zien als je iets verder doorloopt naar de overkant van het ravijn.

God’s Window

Een van de populairste uitzichtpunten langs de Panoramaroute is God’s Window. Het ligt op de rand van de Great Escarpment en biedt een ultiem uitzicht over het Lowveld beneden. Op een heldere dag kun je helemaal tot het Krugerpark kijken. Vanaf de parkeerplaats is er een kort pad naar het eerste uitkijkpunt. Loop nog een stukje verder door het bos naar boven, want daar heb je een nog weidser uitzicht.

Lisbon Falls / Berlin Falls

Even verderop kom je langs twee watervallen die zijn genoemd naar Europese hoofdsteden. Dat heeft te maken met Portugezen en Duitsers die zich hier in de achttiende eeuw vestigden, op zoek naar goud. De meest spectaculaire waterval is Lisbon Falls, waar het water 94 meter naar beneden stort.

Vlak naast de parkeerplaats zijn gemakkelijk toegankelijke uitkijkplatforms bovenaan de waterval. Vroeger mocht je zwemmen in de poel onderaan, maar dat is niet langer toegestaan. Rijd een stukje terug naar het bruggetje over de rivier (Lisbon Bruggie). Daar kun je wel zwemmen of pootjebaden. Ook een leuke plek voor een picknick!

Vlakbij zijn de Berlin Falls, waarvan de vorm wel wordt vergeleken met een gigantische kaars. Het smalle deel bovenaan is de ‘pit’ van de kaars en als het water vanaf dat punt naar beneden valt, waaiert het uit om de rest van de kaars te creëren.

Bourke’s Luck Potholes

Bourke’s Luck Potholes zijn een reeks vreemde rotsformaties bij de samenloop van twee rivieren, de Blyde en de Treur. Door de snelle ronddraaiende bewegingen van het water zijn in de loop der eeuwen cirkelvormige gaten ontstaan. Er lopen verschillende bruggetjes hoog boven het ravijn, waardoor je goed zicht hebt op de vreemd gevormde waterpoelen. De naam heeft te maken met een zekere Tom Bourke, die voorspelde dat in dit gebied goud te vinden zou zijn. Hij had gelijk, alleen vond hij zelf nooit een grammetje.

Blyde River Canyon

Het noordelijkste deel van de Blyde River Canyon is heel spectaculair, maar alleen bij droog en zonnig weer. Het wil hier nog wel eens mistig zijn en dan gaat veel van de schoonheid verloren. Vergeet niet te stoppen bij een uitkijkpunt dat door veel mensen wordt overgeslagen, Lowveld View, vlak langs de R532. Voor je het weet rijd je voorbij het bordje dat alleen maar ‘Uitsigpunt/View Point’ aangeeft. Je hebt er een magnifiek uitzicht over de kloof van de Blyde River en de afgeplatte berg Mariepskop aan de overkant.

Vijf kilometer verderop is de afslag naar de Three Rondavels. Vanaf de parkeerplaats lopen er twee paden naar uitkijkpunten. Vanaf het ene punt heb je goed zicht op drie ‘rotseilandjes’ die doen denken aan rondavels, de traditionele ronde hutten met puntdaken, zoals de inheemse bevolking die al eeuwenlang bouwt. Vanaf het andere uitkijkpunt heb je goed zicht op het stuwmeer in de Blyde River en de diepe kloof die de rivier heeft uitgesneden. Je kunt een boottocht maken over dat stuwmeer, maar om bij het vertrekpunt te komen is wel zo’n anderhalf uur rijden.

Kruger Nationaal Park

Vanaf het einde van de Panoramaroute rijd je via de Abel Erasmus Pass naar Phalaborwa, een van de toegangspoorten van het Kruger Nationaal Park. Als je vanuit Graskop naar het Krugerpark wilt, kun je beter naar Hazyview rijden. Of je vliegt vanaf Johannesburg naar de luchthaven van Kruger om daar een auto te huren. Dat vliegveld heeft weliswaar de toevoeging ‘international’, maar verwerkt alleen binnenlandse vluchten. De ingangen aan de westkant van het park zijn behoorlijk druk. Zoek je rust?Rijd dan met je huurauto naar een van de twee noordelijke ingangen: Pafuri Gate of Punda Maria Gate. De toeristenwegen in het Krugerpark zijn geasfalteerd of goed onderhouden gravelwegen.

Vanuit de verschillende Rest Camps kun je helemaal zelf met je huurauto tochten maken, maar je kunt ‘m ook eens een dagje laten gaan en met een gids op stap gaan. De gidsen weten namelijk precies waar de wilde dieren in het enorm uitgestrekte park te vinden zijn, waaronder de Big 5 (olifant, buffel, leeuw, neushoorn en luipaard). Verder zie je in het Krugerpark onder meer zebra’s, giraffes, jakhalzen, gnoes, antilopes en nijlpaarden. Daarnaast leven er veel verschillende vogelsoorten. Het is een park waar je dagen kunt doorbrengen en elke dag weer iets nieuws ontdekt.

Eswatini

Van de zuidelijke Crocodile Bridge Gate van het Krugerpark is het ongeveer tachtig kilometer rijden naar Mananga, waar je de grens over kunt steken naar Eswatini, het vroegere Swaziland. De meeste autoverhuurders in Zuid-Afrika staan dat toe, maar je moet bij het reserveren van je huurauto wel melden dat je de grens oversteekt. Omdat er allerlei papieren in orde moeten worden gemaakt, zijn daar extra kosten aan verbonden. Die kosten betaal je niet bij de reservering, maar ter plaatse bij het ophalen van je huurauto.

Eswatini is een van de kleinste Afrikaanse landen (nog geen 200 kilometer van noord naar zuid en 130 kilometer van oost naar west), maar herbergt een rijke cultuur en prachtige, groene natuur. Het mag dan een klein land zijn, er zijn niet minder dan 17 beschermde gebieden, waar je schitterende wandelingen kunt maken en wilde dieren kunt spotten. Heel bijzonder is de gladde, bolle rots Sibebe in het noordwesten van het land. Verder staan de Swazi’s bekend om hun gastvrijheid en trots op hun cultuur. Eswatini heeft diepgewortelde tradities en een aantal kleurrijke feesten, waaronder de jaarlijkse Rietdans.

Van Johannesburg naar Durban

Wist je dat het heel gebruikelijk is om in Zuid-Afrika een auto te huren in de ene plaats en die ergens anders weer in te leveren? Dat heet one-way autohuur en is heel gemakkelijk te regelen door op ons zoekformulier een andere inleverlocatie op te geven. Je krijgt dan alleen huurauto’s te zien waarbij die combinatie van ophaal‑ en inleverlocatie mogelijk is, inclusief de ‘enkele reis toeslag’. Die toeslag moet je overigens ter plaatse betalen.

Een populaire one-way vanuit Johannesburg is naar Durban aan de Indische Oceaan. Die stad staat bekend om zijn prachtige zandstrand en hoge golven, waardoor het een paradijs voor surfers is. Maar je wilt natuurlijk niet in één keer de afstand afleggen en daarom hebben we de beste bezienswaardigheden tussen Johannesburg en Durban voor je op een rijtje gezet.

Golden Gates National Park

Als je met je gehuurde auto over de N3 naar het zuiden rijdt, sla je bij Warden af richting Bethlehem en vervolgens naar Clarens. Vlak voor dat plaatsje zie je een enorme rots, Titanic Rock, die je kunt beklimmen. Wees wel voorzichtig op het hoogste punt. Nog veel meer bijzondere rotsformaties staan je te wachten in het Golden Gates National Park. De door erosie gevormde, okerkleurige kliffen hebben bijzondere vormen en worden dan ook wel champignonrotsen genoemd. Verder zijn er in dit park oude rotstekeningen te bewonderen. Koop een vergunning, waarmee je van de (doorgaande) hoofdweg af mag en met je huurauto twee mooie lussen kunt rijden. Het bijzondere landschap wordt bevolkt door onder meer zebra’s, elanden, gnoes en bavianen.

Drakensberg / Tugela Falls

De Drakensberg is een bergketen van duizend kilometer in het oosten van Zuid-Afrika, maar het meest dramatische deel vind je waar deze kliffen de grens vormen met Lesotho. Maak een wandeling naar het indrukwekkende ‘amfitheater’, een rotswand die zo’n duizend meter omhoog schiet. Er lopen paden naar de top, maar een deel gaat via kettingladders. Als je naar boven klimt, lijkt het best mee te vallen, maar je moet ook weer via die ladders naar beneden…